Gdy architekt projektuje dom – rozmawia z jego przyszłymi użytkownikami. To chyba oczywiste, że jeśli projektujemy przestrzeń dla dzieci, to powinniśmy zacząć od zapytania ich o zdanie, prawda?
Tylko uwaga – od razu ostrzegam. Najgorsze co możesz zrobić, to zadać dzieciom pytanie – Jak wygląda Wasz wymarzony plac zabaw? Dlaczego? Bo dzieci, niestety już najmłodsze, postrzegają plac zabaw bardzo stereotypowo. Najprawdopodobniej po tak zadanym pytaniu otrzymasz listę typowych urządzeń – karuzela, huśtawka, zjeżdżalnia oraz… trampolina. To zawsze pojawia się w dziecięcych marzeniach, chyba, że już coś się przez ostatnie lata zmieniło. Jeśli interesuje Cię temat partycypacji dzieci odsyłam do artykułu „Moi mali klienci”.
O co więc pytać? Albo raczej, jak pytać? Kilka podpowiedzi:
1. Obserwacja
Zanim zaczniesz zajęcia z dziećmi uważnie się przyglądnij ich zabawom w ogrodzie. Gdzie najchętniej przebywają, a jakich miejsc unikają? Co tam robią? Jak wykorzystują istniejące sprzęty, ukształtowanie terenu czy roślinność? Zwróć też uwagę na ich pasje i zainteresowania w sali przedszkolnej i podczas wycieczek.
2. Rysunek istniejącego ogrodu przedszkolnego
Poproś dzieci o narysowanie ogrodu z pamięci. Nie tego wymarzonego – tego, który macie obecnie. Zwróć uwagę na to, co dzieci mówią podczas rysowania oraz na to, w jaki sposób przedstawiają wybrane elementy. Jeśli coś jest nieproporcjonalnie duże lub znajduje się w centrum kartki – może to oznaczać, że ten element jest dla dziecka wyjątkowo ważny.
3. Spacer badawczy
Poproś dzieci, aby zostały Twoimi przewodnikami. Niech oprowadzą Cię po ogrodzie, tak jakbyś był/a turystą. Cel podobny jak poprzednio – próbujemy zidentyfikować miejsca ważne dla dzieci.
4. Burza mózgów
Zamiast pytać o wymarzony plac zabaw zapytaj o ogród zabaw. Albo, jeśli masz już temat przewodni ogrodu (do czego zaraz wrócimy) – nawiąż do niego. Kiedyś poprosiłam dzieci o wymyślenie „Kosmicznych Kręgów Zabaw”. To było wyzwanie! O efektach możesz posłuchać w nagraniu na stronie projektu.
5. Rysunek wymarzonego ogrodu zabaw
Zamiast dyskutować możesz poprosić o zrobienie rysunku albo kolażu. Ale tu również przestrzegam przed dawaniem dzieciom katalogów urządzeń czy ogrodniczych. Daj dzieciom albumy fotograficzne, magazyny modowe czy pocztówki. To uruchomi wyobraźnię.
Co dalej zrobić, gdy mamy już zebrane pomysły dzieci? Przejdź do artykułu „Ogród przedszkolny. Od pomysłu do… porządnego planu”.