Dzieciństwo to najbardziej kreatywny okres naszego życia. Jesteśmy wtedy nastawieni na odkrywanie, poznawanie, naukę i tworzenie. W dorosłym życiu czerpiemy z tych doświadczeń i wykorzystujemy gotowe wzorce. To czy jesteśmy osobami kreatywnymi, zależy między innymi od tego, czy w dzieciństwie zachęcano nas do eksperymentów, czy może korygowano naszą zabawę i kierowano ją na ustalone wzorce.
Wsparcie, towarzyszenie i zrozumienie
My, dorośli ulegamy nieraz pokusie narzucania dzieciom własnych schematów myślowych. Chcemy, aby myślały tak jak my i były przystosowane do otaczającego świata. Wychowanie to jednak nie tylko aktywna postawa, ale także umiejętność wycofania się i czekania, aż dziecko poprosi o wsparcie. Zamiast narzucać sposób rozumowania i zabawy, spróbujmy je wspierać w jego odkryciach i wykazywanej inwencji. Za przestrogę przed chęcią ciągłego ingerowania w to, co i jak bawią się nasze dzieci, weźmy fragment Małego Księcia:
„[…] Mój obrazek nie przedstawiał kapelusza. To był wąż boa, który trawił słonia. Narysowałem następnie przekrój węża, aby dorośli mogli zrozumieć. Im zawsze trzeba tłumaczyć […] Dorośli poradzili mi, abym porzucił rysowanie węży zamkniętych oraz otwartych i abym się raczej zajął geografią, historią, arytmetyką i gramatyką. W ten sposób, mając lat sześć, porzuciłem wspaniałą karierę malarską. Zraziłem się niepowodzeniem rysunku numer 1 i numer 2. Dorośli nigdy nie potrafią sami zrozumieć. A dzieci bardzo męczy konieczność stałego objaśniania.”
Czy słońce zawsze musi być żółte, a trawa zielona?
Jak zatem nie zabijać w dzieciach kreatywności? Nie krytykujmy, pozwólmy puszczać wodze fantazji i dokonywać samodzielnych wyborów. Bądźmy gotowi okazać im wsparcie, ale nie narzucajmy swojej wizji zabawy lub rozwiązania sytuacji. Nic się nie stanie, jeśli rysunki naszego dziecka nie będą odwzorowywać realnego świata. Ważne, aby wspólnie bawić się i eksperymentować.
Kreatywna zabawa
Sięgajmy po zabawki i książki, które dają dziecku dowolność w tworzeniu i nie wzmacniają schematycznego myślenia. Oczywistym wyborem są klocki i wszelkie układanki. W tej kategorii godne polecenia są zabawki firmy Thinkertoy. Zestawy do kreatywnego myślenia, mogą być wykorzystywane do zabawy indywidualnej oraz do nauki pracy w grupie, nauki matematyki i fizyki, do zajęć terapeutycznych, a co najważniejsze nie ograniczają, a poszerzają możliwości działania dziecka. Z literatury dziecięcej godną polecenia jest książka Autochody Carla Johansona, wyd. Zakamarki. Spodoba się na pewno wszystkim małym miłośnikom i miłośniczką motoryzacji. Znajdziemy tam pojazdy znane z naszych ulic oraz pojazdy, które są wytworem bujnej wyobraźni. Nie zapominajmy również o kredkach i kartce papieru oraz sprzętach domowych, które od zawsze stały na posterunku dziecięcych zabaw.
